Waarom zo en niet zo?

De titel klink wat raar, maar het is toch een vraag die ik veel krijg. Op verschillende punten. In dit blog bespreek ik er een paar en vertel ik waarom ik een keuze maak voor een bepaald materiaal of werkwijze. Voor de duidelijkheid: Dit is mijn menig en mijn keuze. Ik probeer zoveel mogelijk dit te argumenteren met feiten. Ieder ander mag het doen zoals hij/zij dat zelf wil. Waarom niet Natuurlijk Imkeren? Deze komt in verschillende vormen nog weleens langs in de volgende stukjes besteed ik hier ook aandacht aan bij gelijkende vragen die ik krijg. Eerst maar even Natuurlijk Imkeren. Persoonlijk val ik al over de naam. Zodra je imkert, bemoei je je met een volk en dus is het hele woord Natuurlijk al volledig misplaatst. Iemand die Natuurlijk Imkert (hele korte samenvatting) heeft een bijenvolk op een eigen gekozen plek staan en meestal in een korf. In een korf imkeren is extreem lastig en dus kun je niet veel meer dan de bijen hun gang laten gaan. Dat houdt ook in dat de volken vrij zwermen. Ruimte geven is immers onmogelijk. Dus voorzwermen, nazwermen, ze mogen allemaal gaan. Woon je ergens afgelegen in de bergen, dan zeg ik doen. Maar Nederland is stedelijk gebied. Al die zwermen komen ergens terecht en vaak op overlast gevende plekken. Dat wens ik niet en dus valt dit al af. Daarnaast is ook honing oogsten lastig. Eigenlijk sloop je met een korf het volk. Je moet een volk op z’n kop zetten en een andere korf erop. De bijen met tikken en duwen omhoog sturen en dan moeten ze in de nieuwe korf helemaal opnieuw beginnen. De oude korf snijd je uit en al die mooie raat pers je tot alle honing eruit is. Ook al het prachtige broed sloop je weg. Je kan dus kiezen om de honing niet te oogsten. Prima. Dan nog zit je met zwermen en uitbreiden. Hoe deden ze dat vroeger? Precies zoals ik omschrijf. Laten zwermen, Zwermen scheppen. Dat zijn de nieuwe volken. Oude volken slopen en die overleefden het meestal niet. Uiteraard is er nog veel meer te vertellen, maar deze punten maken het al dat ik hier niet mee aan de slag ga. Stukje geschiedenis: Omdat meneer Langstroth dit vreselijk vond voor de bijen, bedacht hij de bijenkast. Broedkast onder, honingkamer boven. Voorgevormde ramen voor de raten en hopla. Veel veiliger voor de bijen. Eigenlijk hetzelfde als in een korf, maar nu zo dat je het volk niet hoefde te slopen en de bouwwijze hetzelfde bleef. Zoek zijn verhaal maar eens op. Waarom ben je niet biologisch? Dan is jouw honing dus slecht Biologisch imkeren of bio-dynamisch imkeren. Niet precies hetzelfde, maar ik pak ze even samen. Dat doe ik niet om een simpele reden. Biologisch is niet iets wat je doet. Biologisch is een keurmerk wat je mag dragen als je aan strikte voorwaarden voldoet en dit regelmatig opnieuw wordt gekeurd. Dus als iemand biologische honing verkoopt dan moet deze geregistreerd staan bij dat agentschap en daar dus ook bewijs voor hebben. Waarom sta ik dan niet geregistreerd? De regels zorgen dat biologisch imkeren in Nederland vrij lastig is. Het is een lange lijst van regels. Ik pak er een paar uit waar ik al niet aan kan voldoen. Er zijn regels hoever je van een hoeveelheid uitstoot mag staan. Dus bijvoorbeeld drukke tot zeer drukke wegen. Daar sta je in Nederland al vrij dicht in de buurt. Mijn eigen imkerij niet, maar de meeste bedrijven waar ik sta wel. Er zijn regels over hoever je mag staan van gewassen waar gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt. Dat is ook al lastig en ook voor mijn imkerij. Ik zit hier midden in het aardappelgebied. En zit je eindelijk ver genoeg van drukke wegen, dan zit je waarschijnlijk wel weer in de buurt van landbouwgrond waar wel/of niet middelen gebruikt worden. Dus dat lukt me ook niet. Dan nog een rare regel waar ik later in deze blog nog even op kom. Dat is de regel dat je geen bijen mag houden in kunststof kasten. LET OP: deze regel geldt alleen in Nederland. Alle andere landen met dit keurmerk mag het wel. Ik gebruik kunststof kasten. Verderop meer over waarom. Dat waren maar 3 kleine regels van de lange lijst. Aan vele regels voldoe ik absoluut, maar deze essentiële dus niet en dus geen biologische honing. Koop je ergens biologische honing, vraag dan om hun certificaat. Helaas gebruikt men deze benaming zonder dat het mag. Het is volgens mij zelfs strafbaar. Dus niet handig om het er toch op te zetten. Nu nog even kort over het imkeren. En dan komen het natuurlijk imkeren en Biodynamisch en biologisch op 1 hoop terecht. Ook bij biologisch en biodynamisch imkeren laat men, volgens hun eigen regels, de bijen zwermen. Hierboven heb ik al uitgelegd waarom ik dat geen goed idee vind. Ik stap even naar biodynamisch. Even los van bepaalde regels, geen vaste maar meer afspraken, ben ik het ongelooflijk eens met deze methode. In Nederland is er geen keurmerk voor en dus zie je verschillende afspraken van verschillende groepen. Dus wat ik schrijf kan voor de ene groep wel gelden en voor de ander niet. Veel van deze imkers gebruiken de naam biologisch voor hun honing, maar ook zij mogen dit niet. Bio-dynamisch valt niet onder het keurmerk. Ik werk een groot deel volgens de gedachten van de bio-dynamische imker. Het volk bepaalt, de imker en de bijen zijn een geheel, bijen moeten zoveel mogelijk gebruikmaken van eigen honing. En nog veel meer punten waar ik het mee eens ben. Maar bij biodynamisch is bijvoeren echt uit den boze. En dat maakt het in Nederland best lastig. Want in sommige gebieden is er in juni al weinig meer te krijgen. Als je honing afneemt in het rijke voorjaar, dan loop je soms in de zomer en najaar tegen droge of te droge volken aan. Dus ja ik haal honing af, maar ik laat de broedkamer ook langzaam vollopen. De rest voer ik bij. Om het goed uit te leggen volgen nog 8 pagina’s dus ik houd het hier even bij. Dus ja, ik ben op veel punten het eens met bio-dynamisch en biologisch, maar mijn werkwijze verschilt op specifieke punten waardoor ik mij zo niet noem. Ik zeg altijd: Bijen gaan voor. Dus alle honingkamers die afgelopen juli op de volken stonden heb ik laten staan. waar de standaard imker deze weghaalt. Ja, dit zat vol met honing. Maar ik zag een koude natte periode aankomen. En jawel, bijna alle volken hadden een groot deel gebruikt en deels ook naar beneden gebracht. Dus ook ik laat een deel van de honing bij de bijen. Mijn honing is dus net zo goed als de biologische, maar zonder het keurmerk. Kan ik om de bijen te sparen Vegan honing kopen?   Dit is een vraag van het afgelopen jaar. Vegan is populair en ik vind het prima. Ook ik maak wel gebruik van vegan producten, maar ik ben niet vegan en niet vegetarisch. Maar wat is nou Vegan honing. Allereerst, vegan honing bestaat niet. Het is een honingvervanger. En dat bestaat eigenlijk ook niet. Lastig hè. Vegan honingvervanger noemen ze vaak Vegan Honee. Want het is geen honing. Het is een mengsel van appelstroop en een heleboel andere ingrediënten die niet afkomen van handelen met dieren/insecten. Los van de bestuiving dan, maar ik zal hier niet gaan muggenziften. Dus een mengsel van natuurlijke suikers en smaken om honingsmaak en kleur na te bootsen. Maar daar gaat het dus mis. Het is een zoetstof en geen honingvervanger. Want honing heeft zeer bijzondere kwaliteiten. Leuk dat honing zoet is, lekker ruikt en een prachtige kleur heeft. Daarnaast heeft honing de eigenschap dat het de gezondheid positief stimuleert. Honing is ontstekingsremmend, draagt bij tegen hooikoorts, heeft fantastische eigenschappen bij wondverzorging etc. Dit komt door wat bijen toevoegen aan de nectar en pollen die ze verzamelen. Dus vegan honing is puur marketing gericht. Het is eerder een suikervervanging met kleur en geur van honing. Gebruik het als je wil, maar het helpt je niet bij hooikoorts. Waarom gebruik je kunststof kasten? Hout is natuurlijk en hoort bij bijen, toch? Ook hier weer even de melding, dat dit mijn keuze is en ieder vrij is een eigen keuze te maken. In een eerder stuk had ik het over Langstroth. Dat is ook het type kasten waar ik mee werk. In Nederland gebruikt men een veel kleinere maat kast: Simplex. En steeds meer ook Dadant US. Het is allemaal begonnen met Langstroth en deze maat had hij niet voor niets gekozen. Daar heeft hij lang over gedaan en gebaseerd op hoe de bijen in boomstammen en korven werken. Dus mijn keuze werd wat mij betreft Langstroth. Ja, ik gebruik ook houten kasten. ik heb er een aantal, maar de meeste kasten zijn mijn Langstroth Apimaye hard kunststof kasten. Waarom? Dat vertel ik je nu. Mijn kasten zijn van hard kunststof en niet de bekende piepschuim kasten ‘styropor’. Deze kasten zijn erg goed geïsoleerd en hebben geen onderhoud nodig. Daarnaast zijn ze ook erg goed te reinigen en dus goed vrij te houden van bacteriën. Deze kunststof kasten zijn gemaakt van gerecyclede ruwe materialen en ‘food graded’ Dat houdt in dat ze voedsel veilig zijn. Er komen dus geen stukjes los en dus geschikt voor gebruik bij geconsumeerde voedselproducten zoals honing. Dus ik hoef ze niet te verven, ze vergaan niet in de grond, er hoeft geen behandeling over om ze lang te laten leven, er zijn geen chemische producten nodig om ze te reinigen, ze zijn zeer goed geïsoleerd waardoor bijen in hele warme en koude periode niet extra hard hoeven te werken en minder voedsel gebruiken. Zo kan ik nog even doorgaan. Mijn houten kasten zijn veel minder milieuvriendelijk en slechter voor de bijen. Een houten kast is geen boom die zich zelf onderhoud. Dus ik heb met mijn kasten maar 1 aanschaf en geen residuen in het milieu. Daarnaast zijn de sluitingen van deze kast zeer praktisch en voor mij als imker heel fijn om mee te werken. Nadelen? Ja. Ze zijn zwaar. Dan zijn de piepschuim kasten veel fijner. Maar elke keer steek je microscopische deeltje van de piepschuim kasten en die komen in ons milieu terecht en vergaan niet. Dus dat zware kom ik wel overheen. Zeker omdat ik ze neerzet en niet meer weghaal. Nog iets. De broedramen en honingramen die standaard zijn, zijn erg slecht. Die kan ik niet goed schoonmaken. Dus die ben ik langzaam aan het vervangen voor dure ramen die wel goed schoon te maken zijn en die eeuwig meegaan. Daarom dus kunststof (niet de piepschuim) en geen hout. Beter voor de bij en uitermate prettig voor mij. Waarom een compleet imkerpak, zijn jouw bijen niet lief? Dit is de meest gestelde vraag. Alle bijen zijn lief en er zijn geen ‘zachtaardige’ bijen. Bijen zijn bijen. Er zijn bijen die stekeliger zijn dan de andere, maar elke bij kan en zal steken als dat nodig is. Mijn imkerpak is een overall. Dus armen, benen, enkels en hoofd zijn beschermd. Even terug naar de bijen. Zoals gezegd beschermen bijen hun volk en elk volk reageert anders. Dit heeft te maken met genen, maar ook het weer, luchtdruk, voedsel en dracht bepalen het gedrag van de bijen. Als ze geen eten meer in de kast hebben, zal elke bij zeer prikkelig zijn. Onweer in de lucht? Dan zijn ze wat lastig. Ook de zogenoemde zachtaardige. Ik gebruik geen rare bij-werende oliën op mijn armen en gezicht. Ook geen doeken met dit spul dat ik over bijen gooi. Dus ik bescherm mijzelf met een pak. Nu kan ik alleen een kap gebruiken of een jas. Maar een steek is voor mij persoonlijk niet altijd prettig. Ook moet ik vaak direct in de auto. Als er dan nog een bij op mijn kleding zit en die loopt tijdens het rijden mijn nek in, is dat niet fijn. Omdat ik in de zomer graag een korte broek draag, heb ik ook daarom een pak aan. Zo kan er geen bij mijn pijpen in en vallen ze niet in mijn schoenen. Dus een pak, hoge schoenen (werkschoenen) en handschoenen. Handschoenen zijn niet altijd praktisch, maar als je ze iedere keer gebruikt, ga je er aan wennen. En hier dus ook: zijn de bijen een keer niet gezellig en er steekt er 1 in mijn hand, dan zit ik niet achter het stuur met een dikke hand. Of als ik een raam met bijen uit de kast haal en er kruipt net een bij onder mijn vinger en prikt, heb ik geen kloppende vinger. Wordt ik nooit gestoken? Tuurlijk wel en zelfs door mijn pak heen. En dat vind ik goed. Bijen moeten zich beschermen en hoeveel tijd kost het om een pak en handschoenen aan te trekken. 30 seconden? Sneller? Dus ik trek altijd een pak aan. Ok, soms een. Maar meestal een pak. Ik kom vast nog wel een keer met een rijtje waarom vragen. Maar deze komen zo vaak voorbij. En, ik kan het niet te vaak zeggen, als jij het anders wil doen en het niet met mij eens bent: PRIMA. Doen. ik ben niet boos. Je mag iets anders vinden. En ik verander regelmatig van inzicht, dus wie weet.